8. Koleksiyonluk Resim ve Hat Müzayedesi

"1906 yılında Hüseyin Avni Lifij, Fransızca öğretmeni İskender Ferit Bey sayesinde Ayasofya'da mimari çizimler yapmakta olan Fransız mimar Henri Prost ile tanışır. Henri Prost, resimlerini Müze Müdürü Osman Hamdi Beye götürmesini önerince Pipolu Otoportre adlı resmini Osman Hamdi Bey’e götürüp göstermiştir.  Bu sırada Osman Hamdi Bey,   İstanbul Resim ve Heykel Müzesi Müdürü ve Güzel Sanatlar Akademisi adını alacak olan mektebin de başındadır. Avni Lifij’in tamamen doğal bir yetenek ve amatör bir ruhla yaptığı bu resmi beğenen Osman Hamdi Bey, bundan sonra yaptığı resimleri kendisine göstermesini ister.

1908’de Osman Hamdi Bey’in Paris’e göndermek istediği öğrenci adayları listesinde, Hüseyin Avni Lifij’in de adı ve “Pipolu Otoportre resmi vardır.  Bu resim Abdülmecid Efendi’nin beğenisine sunulur."Kadehli-Pipolu Otorportre" sayesinde yurtdışında yetkin bir sanat eğitiminin, Avrupa'nın ve başarılı bir sanat hayatının kapıları Avni Lifij'e açılacaktır. 

Nihayetinde Abdülmecid Efendi’nin de onayı ile Hüseyin Avni’ye Avrupa’nın kapıları açılmış olur.  Bir yıl kadar Sanayi-I Nefise’de süren bir eğitimden sonra 1909 yılında Paris’e giderek “I’Ecole Nationale Speciale des Beaux-Art”dan kurları izleme belgesi alarak Cormon Atölyesi’nde resim çalışmalarına başlar. Bu atölyede kendisinden önce gelen veya sonra gelip kayıt olan  İbrahim Çallı, Feyhaman Duran  ,  Hikmet Onat,  Nazmi Ziya Güran ,  Namık İsmail gibi  ressamlarla birlikte Paris’te birçok faaliyetlerde bulunur. Cormnon’un atölyesine gelen Türk Ressamlarının pek çoğu izlenimci bir ressam olmaya meylederlerken kendisi daha çok simgeci ressamlara ilgi duymaya başlar.  Bu nedenle Ressam Guillonnet ve Andre Lecomte Du Noüy ile dostluk kurarak serbest zamanlarında atölyelerine devam etti.

1912’de Paris’ten İstanbul’a dönmek zorunda kalmış ve İstanbul Sultanisi (İstanbul Erkek Lisesi)’nde resim öğretmeni olarak görev yapmaya başlamıştır.  İki yıl sonra  I. Dünya Savaşı çöıkmış Paris’te kalan diğer Türk ressamların  hepsi de yurda geri dönmüşler ve   Osmanlı Ressamlar Cemiyetini kurmuşlardır. Üstelik  Paris’te eğitim gören bu ressamlar  1914 Çallı Kuşağı (Türk İzlenimcileri) olarak adlandırılacaklar ve H. A. Lifij de bu ressamlar içinde en yetenekli olanlardan birisi olarak dikkatleri çekeceklerdir.   

1915'te Kandili İnas Sultanisi (Kandilli Kız Lisesi)'nde Fransızca öğretmenliği yapar. Paris’te Louvre Müzesi’nde Luca Giordano’nun “Mars ile Venüs” tablosunun Lifij tarafından yapılan kopyasının da bulunduğu koleksiyon Güzel Sanatlar Okulu’nda toplanarak; 1915 Ekim ayında sergilenir. 1916 yılı ilkbaharında 1. Galatasaraylılar Yurdu Resim Sergisi’ne iki resmi ile katılır. 1917 sonbaharında İstanbul'da Galatasaraylılar Yurdunda açılan "Savaş Resimleri ve Diğerleri" Sergisi'ne, 20 resim ile katılmıştır.

Bu sırada Enver Paşa’nın teşviki ile kurulan Şişli Atölyesine de resimler yaparak katılır. Şişli’de kurulan atölyede, Namık İsmail ve dönemin diğer ressamları,  İbrahim Çallı, Feyhaman Duran  ,  Hikmet Onat,  Nazmi Ziya Güran ,  Hüseyin Avni Lifij,  Sami Yetik',   Şevket Dağ,  Mehmet Ruhi Arel, Ali Sami Boyar gibi sanatçılar savaş konulu resimler yapmak üzere görevlendirilirler.  Hüseyin Avni’de Şişli Atölyesi denilen bu atölyede savaş konulu bir çok resim yapacaktır.

 Nitekim 1918’de Viyana'da sergilenen "Savaş Resimleri ve Diğerleri Sergisi"ne 18 resim ile katılır.  İçinde sanatçının da beş eseri bulunan hükümete ait olan 56 adet tablo, Maarif Kurulunun 12. 3. 1921 tarihli mazbatası uyarınca "Resim Eserleri Koleksiyonu" tarafından alınır. Türk ressamlar Cemiyeti Tarafından düzenlenen 4. Galatasaray Resim Sergisi'ne üç resim ile ve aynı yıl kurulan Serbest "Resim Atelyesi"ndeki sergiye 7 poşad ve 1 eskizi ile dahil olmuştur.

1924’te Sanayi-i Nefise Mektebi Ali’si Tezyini Sanatlar öğretmenliğine atanır. Ölümüne kadar Sanayi-i Nefise Mektebi Ali’si Tezyiniye Muallimi olarak görevde kalır. Ancak bölümün ilk mezunlarını göremeden; 2 Haziran 1927’de Laleli’de Harikzedegan Apartmanı’ndaki odasında henüz 41 yaşında iken, hayata veda   eder."

"Hepsi müzisyen olan beş kardeşin en küçüğüdür. 15 yaşında evdeki Courbert’nin bir resmini kopya ederek ilk resmini yapar. 15 yaşında yalnız resim yapmak için liseyi terkeder. Serbest akademilere devam ederken sürekli Louvre Müzesi’ne giderek oradaki ressamlarla arkadaşlık eder ve resimleri inceler 1898 yılında Luxemburg Bahçesi’nde toplanan sanatçı ve yazarların çevresine girer. Burada uzun sürecek dostluklar kuracaktır.

Levy,  1899 yılında ününtü sağlayacak olan ‘Kapı’ tablosunu” yapar. Bu tabloyu ilk katıldığı sergi olan ‘Salon des Independants’ sergisinde, Matisse çok beğenecek ve baş köşeye asacaktır. 1909’da gravür sanatçısı Heyman ile tanışır ondan gravürün inceliklerini öğrenir. Güzel Sanatlar Demeği’nin üyesi olur ve sürekli olarak sergilerine katılmaya başlar.

1914 yılında askere alınır, Geri hizmette olduğu için bol bol resim yapar. Bu yıllarda en önemli yapıtlarını üretir. Eleştirmenler onun bu döneminde İzlenimciliğe tepki gösterip Kübistlerle aynı şeyi yaptığını belirtirler. Savaştan sonra Akdeniz kıyılarını keşfedecek ve sanatında coşku. heyecan ve lirizm dönemi başlayacaktır.

1923’ten sonra ünü artar. Birçok resim ve gravür sergisi açar. Kitapları resimler. 1934 yılında Lucretius’un ‘Rerum Natura’ (Doğa Üstüne )sının 5. kitabını 41 gravür ile resimler. Ünlü Normandiya transatlantiğinde dekorasyon işleri yapar.

1936’da ‘Legion d’Honneur’ nişanı alır ve şövalye olur. Ocak 1937’den Aralık 1949’a Türkiye’de kalır. Lévy, Türk resminde önemli bir yere sahip olan bir kuşağın yetişmesinde etkili olmuştur. Nuri İyem, Haşmet Akal, Avni Arbaş, Nejad Melih Devrim, Selim Turan, Ferruh Başağa, Fethi Karakaş, Turgut Atalay ve Fethi Kayaalp gibi pek çok sanatçının gelişiminde Lévy’nin etkisi vardır. Ayrıca Lévy, Batı etkili üslupları yansıtan resim anlayışından kopuşu desteklemiştir. Anadolu’yla bağlantısı olan ve toplumsal çevreye duyarlı yeni bir sanat anlayışının biçimlenmesinde rol oynamıştır.

1950 yılından ölüm tarihi olan Aralık 1966’ya kadar Paris’te beş, Londra’da bir sergi açar. 1962 yılında Paris’te açtığı ‘80. yıl’ sergisinin kataloğunun önsözünü Yves Bonnefoy yazar. Onun sanatını en iyi özetleyen bu yazı, daha sonra ‘Heykeltraşlar ve Ressamlar Konusunda’ adlı kitapta yeralacaktır."