BALKAN NACİ İSLİMYELİ (d.1947)

“Balkan Naci İslimyeli’nin tüm yapıtlarına baktığımızda kendi sözünü söyleyen bir anlatıcı belirir karşımızda: Gözlemlediği dünyayı kimi zaman masalsı bir biçimde, kimi zaman da gerçeğin acıtan yüzünü yapıta yansıtarak anlatır. Renklerle, figürlerle, ışık/gölge oyunuyla, metaforlarla, alışılmış bağlamlarından koparılmış göstergelerle. Anlatmaktır onun işi. İnsana ve doğaya karşı işlediğimiz suçları, yapaylaştırdığımız yaşantıları, insanın trajik yalnızlığını, var olma mücadelemizi, yok etme eğilimimizi kısaca yaşadığımız hayatı anlatmayı seçmiştir. Anlatıcının derinine indiğimizde dikkatli ve duyarlı bir gözlemcinin varlığını duyumsarız. Bakışını yönelttiği insanlık dramlarını kimi zaman ironik, kimi zaman trajik, çoğunlukla da söylemsel bir biçeme anlatır. Modern insanın çıkmazlarını, sahiciliğini yitiren özünü yansıtan bu söylemlerin tonunu incelediğimizde, kimi zaman bir kâhinin tınılarını duyarız, yeryüzüne inmiş bir haberci gibidir. Geçmişin tüm dramlarını bilen ve insanlara yol göstermekten sıkılmayan bir peygamber belki de. Doğanın sonsuz gücüne duyduğu inancı sürekli yineleyen, insanlara tuttuğu aynada öze dönebilme, yeniden insan olabilme olasılığını anımsatan alçak gönüllü bir ermiş-gezgin. Modern dünyanın mistik yolcusu. Balkan Naci İslimyeli’nin yapıtlarında beliren “anlatıcı” işte bu rolü üstlenmiştir.” (Prof. Dr. Nedret Tanyolaç Öztokat)

1967 yılında eğitime başladığı Marmara Üniversitesi Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nda, 1973 yılında asistan olan Balkan Naci İslimyeli, 1986’da doçent, 1993’te profesör olmuştur. Sanatçı taş baskı çalışmalarını izlemek üzere 1975’te gittiği Salzburg’dan sonra yeni anlatım olanaklarını incelemek için 1980’de Floransa’ya ve pek çok kez de Amerika’ya gider. Tuval ve kağıt üzerine yaptığı işlerin yanı sıra fotoğraf ve kolajdan faydalandığı, “ready made” ve ahşap, bakır, kurşun gibi materyallerle çalıştığı işlerinde malzeme ve tema yönünden sürekli yenilenen sanatçı her sergisinde başka bir seri ile karşımıza çıkar: Hava Su Toprak Ateş (1989, AKM), Suya Çizilmiş Şeyler (1974-80) Bir Yıkımın Mimarisi (1978-1980), Pentimentolar (1988), Deli Gömleği (1990), İz (1991, AKM), Sudaki Suret (2003, Dolmabahçe Kültür Merkezi), Matah (2006, Milli Reasürans Sanat Galerisi), Zifir (2006, Proje 4L).

“Balkan Naci İslimyeli’nin sanatı araştırıcı kişiliğine uygun olarak sürekli değişim göstermektedir. Bu biçimsel değişime karşın değişmeden kalan içerik ise insan ve doğa ilişkisinde yoğunlaşmaktadır. Zaman, tarihsel bilinç ve eleştirel tavırla insan gerçeğini, düşündürücü, tedirgin edici ve insanı derinlere sürükleyerek sorgulayan resimler üretmektedir. Kolajlar, mekansız boşluklarda deforme edilmiş el ve yüzlerden sonra son yıllarda enstalasyonlarla değişimi yeni bir süreç içine girmektedir.” (Ayla Ersoy, Günümüz Türk Resim Sanatı, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İstanbul 1998, s.157)